Quả thực khi chúng hữu tình tạo nhiều thiện nghiệp bằng một thiện tâm trong sáng thanh cao, khi mà những hạt giống bất thiện còn ngủ sâu dưới tâm thức thì cảnh giới mà chúng hữu tình ấy thọ nhận đầy phước báo, an ổn, sung mãn : do ý sanh, được nuôi sống bằng hỷ, du hành trên không trung. Thế nhưng khi phước báo cạn dần, tâm bất thiện lộ diện, họ trở nên tham đắm, gây nhiều bất thiện nghiệp thì cảnh giới họ thọ nhận càng ngày càng xấu đi: ánh sáng biến mất, mặt trời, mặt trăng xuất hiện … thân trở nên cứng rắn, sắc đẹp trở nên sai biệt, các thức ăn ngon tự nhiên như đất, nấm, dây leo dần dần biến mất do lòng tham, lòng ngã mạn, do những việc làm bất thiện của họ. Tâm họ thế nào thì thế giới hiện ra càng tương ứng với tâm thức của họ, cho nên nói tâm tạo ra thế giới là vậy.Có một điều quan trọng nhất mà chúng ta cần lưu tâm là trong bài kinh này đức Phật chỉ nói giai đoạn hình thành thế giới là một trong bốn giai đoạn thành, trụ, hoại, không, chớ đức Phật không phải nói đến khởi thủy ban đầu của thế giới. Có nghĩa là trước giai đoạn thế giới này hình thành, thì có vô lượng vô số thế giới đã trãi qua các giai đoạn thành, trụ, hoại, không rồi. Như vậy quá trình hình thế giới mà đức Phật mô tả trong bài kinh Khởi Thế Nhân Bổn này cũng chỉ là một giai đoạn chuyển tiếp trong vô số giai đoạn thành, trụ, hoại, không của thế giới mà thôi, chớ không phải là khởi thủy của thế giới, hay không phải là nguồn gốc của thế giới.
đang được dịch, vui lòng đợi..