{{Thông tin chiến tranh| thời gian

{{Thông tin chiến tranh
| thời gian = [[1940]]
| tên = Khởi nghĩa Bắc Sơn
| một phần của = [[Phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam (1885-1945)]]
| nguyên nhân = Chớp cơ hội [[Nhật Bản|Nhật]] đánh vào [[Lạng Sơn]], [[Pháp]] chạy về [[Thái Nguyên]] qua Bắc Sơn, Đảng bộ Bắc Sơn phục kích chặn đánh và cướp chính quyền ở địa phương.
| kết quả = Pháp-Nhật hòa nhau. Pháp tập trung quân lực chiếm lại các đồn, đàn áp và tàn sát dân chúng, cán bộ, đảng viên, cuộc khởi nghĩa đã hoàn toàn tan rã.
| bên 1 = [[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Đảng Cộng sản Việt Nam|Đảng bộ Bắc Sơn]]
[[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Đội du kích Bắc Sơn]]
| bên 2 = [[Tập tin:Flag of France.svg|20px]] [[Chính phủ Vichy]]
[[Tập tin:Flag of Japan.svg|20px]] [[Đế quốc Nhật Bản|Phát xít Nhật]]
| chỉ huy 1 = [[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Hoàng Văn Thụ]]
[[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Chu Văn Tấn]]
[[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Lương Văn Tri]]
[[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Phùng Chí Kiên]]
[[Tập tin:Flag of the Communist Party of Vietnam.svg|20px]] [[Trần Đăng Ninh]]
| chỉ huy 2 = [[Tập tin:Flag of France.svg|20px]] [[Jean Decoux]]
[[Tập tin:Flag of Japan.svg|20px]] [[Yuichi Tsuchihashi]]
[[Tập tin:Flag of Japan.svg|20px]] [[Takeshi Tsukamoto]] }}

'''Khởi nghĩa Bắc Sơn''' - cuộc khởi nghĩa vũ trang đầu tiên do [[Đảng Cộng sản Việt Nam]] lãnh đạo là một cuộc khởi nghĩa của [[người Việt]] chống lại [[đế quốc thực dân Pháp|thực dân Pháp]] và [[đế quốc Nhật Bản|phát xít Nhật]] diễn ra tại [[Bắc Sơn (huyện)|Bắc Sơn]], [[Lạng Sơn]] vào năm [[1940]] trong thời kỳ [[Chiến tranh thế giới thứ hai|Đệ nhị thế chiến]]. Quân [[Nhật Bản|Nhật]] đánh vào [[Lạng Sơn]] ngày 22 tháng 9 năm [[1940]], [[quân đội Pháp]] trên đường thua chạy đã rút lui qua châu Bắc Sơn. Nhân cơ hội đó, Đảng bộ Bắc Sơn thuộc [[Đảng Cộng sản Việt Nam]] đã lãnh đạo người dân nổi dậy tước khí giới của tàn quân [[Pháp]] để tự vũ trang cho mình, giải tán chính quyền địch, thành lập chính quyền cách mạng (27-9-1940). Nhưng sau đó [[Nhật Bản|Nhật]] thỏa hiệp với [[Pháp]] để quay trở lại đàn áp phong trào khởi nghĩa.

==Diễn biến==
===[[Chiến dịch Đông Dương (1940)|Quân Nhật tiến vào Đông Dương]]===
Năm 1940, Tướng Nhật Takuma Nishimura được giao quyền chỉ huy quân đoàn Hoa Nam, tiến hành đàm phán với đô đốc Pháp [[Jean Decoux|Decoux]], toàn quyền Đông Dương, để thỏa thuận triển khai quân Nhật trên lãnh thổ Đông Dương thuộc Pháp. Cuộc đàm phán tiến triển quá chậm chạp nên giới tướng lãnh Nhật chỉ huy quân đoàn Hoa Nam quyết định gây hấn để phá hoại quá trình đàm phán. Để tránh giao tranh, ngày 21 tháng 9 năm 1945, phía Pháp đồng ý nhượng bộ, cho phép Nhật đóng 6 ngàn quân ở Bắc kỳ, được quyền sử dụng 4 sân bay, đồng thời được quyền chuyển 25 ngàn quân qua Bắc kỳ vào Vân Nam, quyền sử dụng cảng [[Hải Phòng]] để vận chuyển một sư đoàn thuộc quân đoàn 21.

Bất chấp việc đàm phán đã ngã ngũ, lực lượng quân sự Nhật vẫn [[Chiến dịch Đông Dương (1940)|tiến hành khởi sự]]. 9 giờ tối ngày 22 tháng 9, sư đoàn 5 tinh nhuệ trực thuộc quân đoàn 21 Nhật tràn qua biên giới từ [[Long Châu, Sùng Tả|Long Châu]] vào Việt Nam qua ngả [[Đồng Đăng]] và giao tranh quyết liệt với quân Pháp tại đây. Giao tranh lan ra các đồn binh Pháp dọc biên giới. Xe bọc thép Nhật uy hiếp [[Lạng Sơn]], buộc quân Pháp tại đây giương cờ đầu hàng ngày 22 tháng 9. Tới lúc này các đơn vị [[lính tập|quân thuộc địa]] bắt đầu hoảng loạn rút chạy, hàng trăm lính tập rã ngũ, vứt bỏ vũ khí lại trên đường chạy về Hà Nội. Cùng thời gian, máy bay thuộc hải quân Nhật cất cánh từ tàu sân bay trên [[vịnh Bắc Bộ]] bắn phá các mục tiêu Pháp trên bộ ngày 24 tháng 9. [[Hải quân Đế quốc Nhật Bản|Hải quân Nhật]] tiến hành đổ bộ 4,500 lính bộ binh và hơn một chục xe tăng ở phía nam cảng Hải Phòng, tiến hành tước khí giới quân Pháp tại [[Đồ Sơn]]. Tới tối ngày 26, quân Nhật đã chiếm [[sân bay Gia Lâm]], trạm xe lửa từ biên giới [[Vân Nam]] vào [[Lào Cai]] và [[Phủ Lạng Thương]] trên tuyến đường sắt từ Hà Nội-Lạng Sơn. 900 quân Nhật chiếm cảng Hải Phòng, 600 quân khác đóng tại Hà Nội trước sự bất lực của Pháp.

===Khởi nghĩa bùng nổ===
Cuối tháng 9, khi tàn quân Pháp rút chạy qua Lạng Sơn, các dân tộc thiểu số Tày, Nùng, Dao thu thập hàng trăm vũ khí bị vứt bỏ lại, tước vũ khí hoặc thuyết phục các toán tàn binh lính tập hạ vũ khí. Do có tin đồn chính quyền Pháp sụp đổ trên toàn Đông Dương, những người nổi dậy đánh phá vài đồn cảnh sát, uy hiếp các gia đình có người làm việc cho Pháp.Marr, trang 158 Tiếp đó, ngày 27 tháng 9, khoảng 600 quân khởi nghĩa, vũ trang bằng súng trường, mã tấu, đao, tiến về [[Bắc Sơn (huyện)|huyện Bắc Sơn]] và chiếm đồn binh Mõ Nhai, đốt bỏ tài liệu và ấn tín. Quan huyện Bắc Sơn và tiểu đội lính dõng đóng tại đây bỏ chạy. Tuy nhiên, chỉ 3 ngày sau, một đơn vị lính tập do sỹ quan Pháp chỉ huy chiếm lại đồn Mõ Nhai và huyện lỵ Bắc Sơn.

Cuộc khởi nghĩa diễn ra tự phát, nên khi lãnh đạo chi bộ [[Chu Văn Tấn]] được tin, ông cấp tốc liên lạc với Xứ ủy Bắc Kỳ xin chỉ thị. Xứ ủy nhanh chóng điều [[Trần Đăng Ninh]] về Bắc Sơn cùng Chu Văn Tấn thiết lập ủy ban khởi nghĩa ngày 16 tháng 10, thành lập đội du kích gồm 20 người, và tuyên bố xóa bỏ chính quyền thực dân. Lực lượng khởi nghĩa đánh phá nhà cửa của các thành phần bị coi là phản động, cướp thóc gạo, vải vóc và tiền bạc đem chia cho dân nghèo. Họ cũng xử tử các nhân vật bị buộc tội làm mật thám cho Pháp.Chu Văn Tấn, ''Kỷ niệm cứu quốc quân'',(Hà Nội 1977) trang 8-10

Ngày 28 tháng 10, khoảng một ngàn người tập trung tại làng Vũ Lăng để nghe diễn văn cách mạng và chuẩn bị đánh chiếm lại đồn Mõ Nhai. Tuy nhiên một chủ đồn điền Pháp tại địa phương nghe được tin này từ trước đã cấp báo cho Pháp. Quân Pháp từ đồn Mõ Nhai dùng đường tắt băng qua đèo, tấn công vào khu mitting. Những người tham gia cuộc mitting bị bất ngờ, bỏ chạy toán loạn. Quân Pháp tiếp đó cho hành quyết công khai, đốt phá nhà cửa, ruộng nương, tịch thu thóc lúa và gia súc.Marr, trang 159 Quân Nhật không can thiệp, để Pháp rảnh tay tái lập trật tự, theo thỏa thuận ký ngày 22 tháng 9. Nghĩa quân rút chạy vào vùng Bắc Sơn (Lạng Sơn) và [[Võ Nhai]] ([[Thái Nguyên]]). Đến cuối năm [[1940]] thì khởi nghĩa Bắc Sơn bị coi như tan rã hoàn toàn.

==Chú thích==
{{tham khảo|2}}

==Tham khảo==
* {{chú thích sách|title='Vietnam 1945'
|author=David Marr
|publisher=University of California Press
|year=ngày 3 tháng 11 năm 1997
|isbn=0520212282
|url=http://books.google.com/books?id=NJ7fp3hsSEEC&printsec=frontcover&dq=vietnam+1945+marr&hl=en&sa=X&ei=3miZUfDcGI-I9ATM_4CABA&ved=0CC0Q6AEwAA#v=onepage&q=vietnam%201945%20marr&f=false}}
*[[Lương Ninh]], [[2000]], Chương XV – Cuộc vận động giành độc lập, tự do (Việt Nam 1930-1945), ''Lịch sử Việt Nam giản yếu'', [[Hà Nội]], Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Tr.478-484
*[[Dương Trung Quốc]], [[2001]], Việt Nam những sự kiện lịch sử (1919-1945), [[Hà Nội]], Nhà xuất bản Giáo dục, Tr. 318.

==Xem thêm==
*[[Đội du kích Bắc Sơn]]

{{sơ khai quân sự}}

[[Thể loại:Khởi nghĩa Bắc Sơn| ]]

Kết quả (Pháp) 1:

{{La guerre de l'information| temps = [[1940]]| nom = fils de BAC soulèvement| partie de = [[Vietnam mouvement de libération nationale (1885-1945)]]| cause = possibilité de Blink [[Japon | Japon]] [[Queen]], [[France]] à [[Thaïlande]] à travers la peinture, l'embuscade de peinture Nord partie nord attaqué et dépouillé dans l'administration locale.| résultats = paix France-Japon ensemble. Les forces Français reprend focus la rumeur, la répression et la persécution des civils, fonctionnaires et membres du parti, s'est désintégré complètement de l'insurrection.| côté 1 = [[fichier : Flag of le parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[parti parti communiste du Vietnam du Nord peinture |]][[Fichier : drapeau du parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[Guérilla de Shan North Team]]| côté 2 = [[fichier : drapeau de France.svg France | 20px]], [[France]][[Fichier : Flag of Japan.svg | 20px]] [[Empire du Japon | Fascisme japonais]]| commande 1 = [[fichier : Flag of le parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[Hoang Van Thu]][[Fichier : drapeau du parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[Chu Văn Tấn]][[Fichier : drapeau du parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[Luong Van Tri]][[Fichier : drapeau du parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[Phung Chi Kien]][[Fichier : drapeau du parti communiste de Vietnam.svg | 20px]] [[Tran Dang Ninh]]| commande 2 = [[fichier : drapeau de France.svg France | 20px]] [[Jean Decoux]][[Fichier : Flag of Japan.svg | 20px]] [[Yuichi Tsuchihashi]][[Fichier : Flag of Japan.svg | 20px]] [[Takeshi Tsukamoto]]}}'' ' Insurrection « Peinture » Nord '-le premier soulèvement armé de la [[Parti communiste du Vietnam]] est un chef de file des [[vietnamiens]] contre [[Français Empire Français |]] et [[Empire de fasciste japonaise Japan |]] en [[lieu Nord (district de) | Peinture du Nord]], [[la Reine]] en [[1940]] au cours de [[seconde guerre mondiale WWII |]]. [[Armée Japon | Japon]] en [[Queen]] le 22 septembre, [[1940]], [[Français]] sur le perdre route traversent les retraites d'Afrique du Nord ont été peint. cette opportunité, peinture dans la partie nord de [[Parti communiste du Vietnam]] a mené la révolte de gens dépouillée de la destruction de gaz [[France]] à armer, dissous le gouvernement de l'ennemi , mis en place le gouvernement révolutionnaire (27/09/1940). Mais alors [[Japon | Japon compromis]] [[France]] pour retourner pour réprimer le mouvement de l'insurrection.== Prendre des ===== [[Campagne d'Indochine (1940) | Les Japonais avancé vers l'océan de l'est]] ===Năm 1940, Tướng Nhật Takuma Nishimura được giao quyền chỉ huy quân đoàn Hoa Nam, tiến hành đàm phán với đô đốc Pháp [[Jean Decoux|Decoux]], toàn quyền Đông Dương, để thỏa thuận triển khai quân Nhật trên lãnh thổ Đông Dương thuộc Pháp. Cuộc đàm phán tiến triển quá chậm chạp nên giới tướng lãnh Nhật chỉ huy quân đoàn Hoa Nam quyết định gây hấn để phá hoại quá trình đàm phán. Để tránh giao tranh, ngày 21 tháng 9 năm 1945, phía Pháp đồng ý nhượng bộ, cho phép Nhật đóng 6 ngàn quân ở Bắc kỳ, được quyền sử dụng 4 sân bay, đồng thời được quyền chuyển 25 ngàn quân qua Bắc kỳ vào Vân Nam, quyền sử dụng cảng [[Hải Phòng]] để vận chuyển một sư đoàn thuộc quân đoàn 21.Malgré la négociation a été résolue, les militaires japonais forces encore [[campagne d'Indochine (1940) | procèdent en commençant]]. 21:00 le 22 septembre, Division 5 directement sous l'élite japonaise armée 21e envahie de [[Chau Long, Chongzuo | Chau long]] au Vietnam par le biais d'allongée [[post]] et de violents combats avec l'armée Français. Les combats se propager à la rumeur de guerre le long de la frontière. Japonais armored menace [[Queen]], les soldats Français forcé le drapeau de la reddition déployé le 22 septembre. À cette unité à la [[collection soldat armée coloniale |]] commencé à paniquer de retraite, des centaines de soldats s'ébrèchent jusqu'à lancer cinq, épisode l'arme sur la course à Hanoi. Dans le même temps, le décollage de porte-avions de la marine japonaise sur [[Golfe]] à bombarder l'objectif Français le 24 septembre. [[La marine impériale japonaise | La marine japonaise]] menée débarquements 4.500 infanterie et les chars de plus d'une douzaine dans le port de Haiphong, au sud du pays, privés de conduite du gaz mondial Français à [[fils]]. À venir le 26 octobre, les Japonais avaient occupé le [[Gia Lam aéroport]], railroad station de la frontière, [[Yunnan]] dans la [[Vietnam]] et [[siège de lang commerce]] sur le chemin de fer de Hanoi aux troupes japonaises de lang fils-900 occupé. Haiphong, 600 autres troupes stationnées à Hanoi devant l'incapacité de la France.=== === Soulèvement boomEn septembre dernier, quand les restes de l'armée Français se retirent à travers les fils lang, la minorité ethnique Tay, Nung, Dao recueilli des centaines d'armes, étant jetées, désarmés ou persuader que les restes des troupes prévues de vos armes. En raison des rumeurs de l'effondrement du gouvernement Français à travers l'Indochine, les rebelles ont bombardé un poste de police, plusieurs familles qui travaillent pour la France. Marr, p. 158 Ensuite, le 27 septembre, environ 600 militaires, armés de fusils, machette, couteau, avancée sur [[peinture Nord (district) dans le District du Nord peint |]] et occupant les soldats de Fort brûlé des documents, des outils de soudage à mâcher et des publications. Les autorités du district fils BAC et les troupes américaines stationnées dans la puissante équipe ici. Cependant, seulement trois jours plus tard, une unité de soldats commandés par des officiers Français mis pour reprendre le Fort à mâcher et BAC fils quartier siège à molette.Le soulèvement s'est produite spontanément, alors, quand le chef de la branche de [[Chu Văn Tấn]] qui sont nouvelles, il prit contact avec les États du Nord mandat s'il vous plaît. Des commissaires rapidement l'article [[Tran Dang Ninh]] du Nord Shan Chu Văn Tấn ensemble mis en place la Commission, le 16 octobre, soulèvement, fondé l'équipe de la guérilla composée de 20 personnes et se veut supprimer le gouvernement colonial. L'équipe a commencé à piller les maisons des composants considérés comme réactionnaires, grain de butin, de vêtements et de l'argent pour le partage. Aussi, ils ont exécuté les caractères accusés de faire d'espionnage pour la France. Chu van Tan, anniversaire "" armée"d'études" (Hanoi, 1977), pages 8-10Le 28 octobre, environ un millier de personnes se sont rassemblés dans le village de Wuling, d'entendre des discours et préparation de la reprise à mâcher Fort brasage d'outils. Cependant, un local de planteurs Français comparaîtront le niveau précédent d'alarme pour la France. Soldats Français du Fort à mâcher hors ligne permet de franchir le col, attaquant en transmettant clés à molette. Ceux qui se joignent à la transmettant pris au dépourvu, se sont enfuis. Le Français puis exécutée en public, brûlant les maisons, des rizières, princesse confisquée grain et du bétail. Marr, page 159 Les Japonais ne pas s'immiscer, en France une main libre pour rétablir l'ordre, selon l'accord conclu le 22 septembre. Armée, se retirée dans les montagnes du Nord (fils de lang) et [[Vo Nhai district]] ([[Thai]]). À la fin de la [[1940]], le Nord a subi un revers comme peintures a commencé à se désintégrer complètement.== Références =={{Référence | 2}}== Références ==* {{citer livre | titre = ' comme le Vietnam 1945 "| auteur = David Marr | éditeur = University of California Press | année = 3 novembre 1997| isbn = 0520212282| url = NJ7fp3hsSEEC de http://books.google.com/books & printsec = id? = frontcover & dq = les + 1945 + vietnam marr & hl = fr & sa = X & ei = 3miZUfDcGI-I9ATM_4CABA & ved = 0CC0Q6AEwAA # v = onepage & q = % 20marr % & f 201945 vietnam = false}}* [[Liang Ning]], de [[2000]], chapitre XV, le mouvement d'indépendance, la liberté (Vietnam, 1930-1945), '' l'histoire du Vietnam simplement faible, '' [[Hanoi]], maison d'édition nationale politique, p. 478-483* [[Chinois]], [[2001]], Vietnam des événements historiques (1919-1945), [[Hanoi]], les éditeurs scolaires, p. 318.== Voir aussi ==* [[Guérilla de Shan North Team]]{{ébauche militaire}}[[Catégorie : fils de BAC soulèvement |]]