4.3. Đóng góp của Di sản Hán Nôm Ng

4.3. Đóng góp của Di sản Hán Nôm Nguyễn Nghiễm trên bình diện văn học nghệ thuật
Thể loại phú vựng:
Phú của Nguyễn Nghiễm hiện tồn 13 tác phẩm. Mặc dù số lượng không nhiều song lại hàm chứa nhiều giá trị độc đáo sắc sảo, biểu thị rõ nét tài năng trác việt của Hy Tư công. Trong số 13 bài theo thể phú, có 11 bài đặc trưng cho thể loại phú bát vận phổ biến triều Lê, được Ân Quang hầu Trần Công Hiến tuyển chọn vào tập sách Lê triều bát vận phú (VHv.311).
Bên cạnh đó, có hai trước thuật nổi tiếng của ông ở thể loại phú vựng là “Khổng tử mộng Chu công” (phú Nôm) và “Quan Phu tử phú” (phú Hán, dùng “liên châu cách”). Ở loại hình phú Nôm, “Khổng tử mộng Chu công” chứa đựng nhiều giá trị đặc sắc, góp phần nâng tầm ngôn ngữ “quốc âm” lên một tầng cao mới.
Với thể “liên châu cách” (loại hình phú liền mạch như chuỗi ngọc), Quan phu tử phú lại được xem là “hạt ngọc” tinh kết tỏa sắc ánh long lanh trong nền phú vựng Việt Nam.
Như vậy, trên tổng thể, số lượng phú vựng trong di sản Hán Nôm Nguyễn Nghiễm khá khiêm tốn, song về chất lượng và giá trị nội dung, nghệ thuật của các trứ tác này thực sự rất đáng được tôn vinh và nghiên cứu đầy đủ.
Thể loại bi ký:
Đây là loại hình văn bản khá chân thực, đảm bảo tính chính xác cao nhằm khẳng định dấu ấn trước thuật trong hệ thống văn bản di sản Hán Nôm Nguyễn Nghiễm. Trong hệ thống văn khắc Hán Nôm (bia đá, chuông đồng, biển gỗ...) của Nguyễn Nghiễm còn lại cho đến nay, số lượng bi ký chiếm nhiều nhất và cũng chính là thể loại đặc trưng nhất để góp phần chứng minh tính đa dạng và trình độ uyên áo về văn chương trước thuật của Nghị Hiên công.
Loại hình này khá đa dạng và biểu thị nhiều ý nghĩa đặc sắc. Đó là hệ thống tư liệu chân xác khẳng định vai trò, nhằm để cổ súy nhân tài, xiển dương đạo học, ca tụng vương triều, vinh danh và ghi khắc tên tuổi của các bậc hiền tài đỗ đị thế của Nguyễn Nghiễm đối với việc giáo dục, đào tạo nhân tài cho quốc gia dân tộc (các văn bia đề danh Tiến sĩ khoa Canh Thìn [1760], Bính Tuất [1766]..).
Hệ thống bia ký không chỉ góp phần điểm xuyết cuộc đời, sự nghiệp và tài năng nhân cách của bậc danh nhân, mà còn có giá trị nêu gương, cổ súy tinh thần và truyền thống quí báu của gia đình, tông phái họ tộc hoặc làng xã quê hương, nơi đã không ngừng nỗ lực xiển dương công trạng, chăm lo thờ phụng giữ gìn mọi thứ liên quan đến các bậc danh nhân của quê hương mình. Đấy còn là tư liệu chân thực nhất để khẳng định nét đẹp lâu đời của giá trị văn hóa lịch sử ở từng vùng miền.
Thể loại văn sách, văn tế:
Tồn Am Bùi Huy Bích trong Hoàng Việt văn tuyển, khi tuyển chọn tác phẩm điển hình của thể loại sách phong đưa vào phần Lê văn (văn đời Lê) đã trích tuyển bản văn sách do Tể tướng Nguyễn Nghiễm thay mặt vua Lê Hiển Tông biên soạn và tuyên đọc vào năm 1767, với tiêu đề Tiết chế Tĩnh Quốc công tiến phong Tĩnh Đô vương sách văn 節制靖國公進封靖都王冊文. Bài văn sách trên tiếp tục được Hàn các tùng đàm tập 1 (A.768/1) thu thập và công bố với tên gọi “Tiết chế Tĩnh quốc công tiến phong Đô vương sách” 節制靖國公進封都王冊. Như vậy, mặc dù cho đến hiện nay bản gốc sách phong vương cho chúa Trịnh Sâm của Nghị Hiên công không còn, nhưng với giá trị tiêu biểu của nó, đã được một số công trình văn thơ đương thời cung cấp. Điều đó chứng tỏ bản sách phong ấy từng được người đời lưu truyền, lĩnh hội và dùng làm “văn mẫu” để học tập, noi theo. Bởi, không những trước tác đó tuân thủ chuẩn mực nguyên tắc biên soạn thể loại sách phong, mà chính còn thể hiện sự uyên bác, điêu luyện trong cách hành văn, dụng điển nhằm chuyển tải nội dung và ý nghĩa một cách cô đọng, tinh kết nhất.
Thể loại thơ ca, văn chương nghệ thuật
Đây là loại hình văn bản khá đa dạng và đem lại nhiều giá trị đặc sắc về cả thể tài, nội dung, nghệ thuật...
Xét về tính đa dạng, thơ ca Nguyễn Nghiễm bao hàm nhiều nội dung khá phong phú. Đó có thể là những thi phẩm ngợi ca thiên nhiên, danh lam thắng cảnh của đất nước (như “Độ Thần Phù lĩnh”, “Đăng Hương Tích tự”, “Du Hồ Công động”, “Đề Phúc Lâm tự”...); là những bài thơ họa đáp, xướng họa với đồng liêu (Quân trung liên vịnh tập...); là những trước tác dùng đễ tiễn tặng bằng hữu, quan viên trí sĩ vinh hương (như các tác phẩm tiễn tặng Nguyễn Phùng Thời, Trần Danh Tiêu, Nguyễn Bá Lân...) và cũng có khi là những bài thơ, bài nhạc ngợi ca, tán tụng, vinh danh một bậc nhân tài vĩ nghiệp nào đó trong lịch sử (như hai bài thơ về Quan phu tử ở Chùa Ông Hội An, như bài nhạc chương “Chiêu tổ Khang Vương” trong sách Cố Lê nhạc chương thi văn tạp lục)....
Xét về giá trị về mặt nội dung và nghệ thuật, nét khái quát chung là hệ thống thi ca của Hồng Ngư cư sĩ Nguyễn Hy Tư đạt đến mức độ sâu sắc mà nhuần nhị, với sự quyện hòa giữa tứ thơ với nghệ thuật sử dụng ngôn từ điêu luyện, chuẩn mực và độc đáo. Thơ ca của Xuân Nhạc công đa phần gắn với chính sự đương thời, với cảm hứng của một chinh nhân trên con đường tham chiến, hoặc có khi là các chuyến tháp tùng vua chúa trong một số đợt binh nhung, tập trận (như bài thơ “Phụng họa ngự chế Sài Sơn tự”, “Độ Thần Phù lĩnh”...).
Tác phẩm thơ văn hiện tồn của ông mặc dù không thể so sánh với nhiều tác gia lớn giai đoạn này về số lượng, song về tính đa dạng thể loại (thơ, ca, vựng, lịch sử, địa chí, văn tế, văn sách, văn bia, văn chuông...), về giá trị nội dung và chất lượng... của Nguyễn Nghiễm không hề thua kém các tác gia văn học đương thời. Điều ấy cũng góp phần chứng tỏ giá trị tiêu biểu của thơ ca Nguyễn Nghiễm trong đời sống văn chương thi phú của Việt Nam.

Kết quả (Anh) 1:

4.3. Contribution of Nguyen Han heritage composing poetry on literature and artRich vocabulary category: Phu Nguyen's unsolved currently 13 files composing poetry. Although the number is not many but did contain many unique values, denoted clarity free of Investment and lack of talent. Of the 13 articles under, has 11 featured articles for the category popular Stadium Bowl Le Phu, Quang Tran Cong Unconstitutional most Favour are recruited into the booklet Le dynasty bowl of rich Stadium (VHv. 311). Besides, there are two ahead of his art in the category is "Confucius words rich dream Chu" (funky Nom) and "Lady death" Phu (Phu Han, used "Pan"). In this kind of funky Nom, "Confucius dream Chu" contained many special values, contribute to the sound of "language-range" up to a new height. With the "Pan" (the kind of seamless rich as Sedum), wife of Prince funky back are considered "essential" the jewel seeds shine light shades glitter in the background vocabulary Vietnam Phu Bai. So, on the whole, the number of words in the Phu Nguyen Han heritage quite modest composing poetry, song about the quality and value of the content, the art of the Tru work of this very worthy of honor and the full study.Category: bi This is the type of writing quite authentically, ensures high accuracy in order to affirm the previous mark in the written system, Han Nguyen composing poetry heritage. Han Nom engraved writing system (stone, copper bells, wooden sea...) Nabi's composing poetry remains to date, the number of bi signed up for and is also the most characteristic genre to demonstrate the diversity and level of Mandarin sleeve for literature before the Terrace of the art. This type is quite diverse, and represents many special meanings. That is the correct foot data systems assert the role, in order to súy stock, xiển Ocean University, praised the monarch, honor cross of the names and ranks of the park world of finance Nguyen Hien composing poetry for the education, the training of talents for ethnic nationalist (the beer theme Ph.d. Faculty of Josiane Soup [1760] Kanwa, Productivity [1766]..). Beer registration system not only contributes to the point duodao district the life, career and personality of talent ranks celebrities, but also valuable ancient Passim, súy the spirit and tradition of patrician family, the village or clan they sectarian homeland, xiển endeavor did not stop where the ocean of merit care of worship keeping everything relevant to the notability of his hometown. It is also the most authentically data to affirm the beauty of cultural and historical value in each region. Category text books, writer: Bui Huy Hoang in Flange Am existing Encyclopedia writer, when selected works typical of the genre the book Feng put on Le Van (van life Le) has recruited the texts quoted Minister Nguyen Lê King Hyeonjong behalf composing poetry editor and reader in 1767, with title Details the progress Of static Static style It 節制靖國公進封靖都王冊文 text books, United Kingdom. Writing the book on was the South Korean talks volume 1 (a. 768/1) collected and published with the title "Duke of static Weather Tien phong It United Kingdom books" 節制靖國公進封都王冊. As such, although until now the original Maple books United Kingdom for the Lord's Passing the Patio no longer, but with typical values of it, were some of the written works of contemporary poetry offers. That demonstrates a style of books she's ever been handed life people, and used as a "template" to study, follow. By, not the writings that comply with the standard principles of compiling Book category, which also represents the erudite, virtuosity in classical phraseology, used to convey the content and meaning of a concise way, the essential link for. Categories poetry, literature and artThis is the type of writing quite varied and special value on both can Member, content, art ... In terms of diversity, poetry composing poetry encompasses many Nair pretty rich content. It is possible that the contest works praise nature, landscapes of the country (as "Spirit Level" Line, "Post", "Area Flavor Du Public" Lake, "Bliss Forest", ...); is the graphic, poem with chorus painter Liao (Chinese Army Gulf venture...); is the writings used by differentiating the practices presented by owners, bureaucrats vinh intellectuals (such as the works of Phung Nguyen, Tran donation practices Honorable Goal, Naik Unicorn ...) and also when is poetry, music, praise, honour a great talent ranks career in history (such as two poems about death in His pagoda, phu Hoi Chapter tracks, such as "Zhao Kang nest" in the book try to Chile compete chapter music mixed). ...Xét về giá trị về mặt nội dung và nghệ thuật, nét khái quát chung là hệ thống thi ca của Hồng Ngư cư sĩ Nguyễn Hy Tư đạt đến mức độ sâu sắc mà nhuần nhị, với sự quyện hòa giữa tứ thơ với nghệ thuật sử dụng ngôn từ điêu luyện, chuẩn mực và độc đáo. Thơ ca của Xuân Nhạc công đa phần gắn với chính sự đương thời, với cảm hứng của một chinh nhân trên con đường tham chiến, hoặc có khi là các chuyến tháp tùng vua chúa trong một số đợt binh nhung, tập trận (như bài thơ “Phụng họa ngự chế Sài Sơn tự”, “Độ Thần Phù lĩnh”...). Tác phẩm thơ văn hiện tồn của ông mặc dù không thể so sánh với nhiều tác gia lớn giai đoạn này về số lượng, song về tính đa dạng thể loại (thơ, ca, vựng, lịch sử, địa chí, văn tế, văn sách, văn bia, văn chuông...), về giá trị nội dung và chất lượng... của Nguyễn Nghiễm không hề thua kém các tác gia văn học đương thời. Điều ấy cũng góp phần chứng tỏ giá trị tiêu biểu của thơ ca Nguyễn Nghiễm trong đời sống văn chương thi phú của Việt Nam.

Kết quả (Anh) 2:

4.3. Contribution of Nguyen Nghiem Nom Heritage at the level of literature and art
Category rich vocabulary:
Phu Nguyen Nghiem existing of 13 pieces. Despite the small numbers, but contains many unique values ​​astute, sharp talent indicative of Hy trác Justice of Vietnam. Of the 13 items according to varies, with 11 articles specific to transport category varies bowl popular Le Dynasty, was An Tran Cong Hien Quang mostly recruited in transport volumes varies Le dynasty bowl (VHv.311).
Besides There are two prior art in his famous genre rich vocabulary as "Confucius dream Eunuch" (varies Nom) and "The Lady cocky" (Afghanistan, used "that Asian way"). In various forms Nom, "Confucius dream Eunuch" contains many unique values, contributing to elevate the language "national sound" to a new level.
With the possible "that Asian way" (type varies seamless like pearls), The rich wife to death is considered a "pearl" sharp crystals radiate light to glitter in the background varies Vietnam vocabulary.
So, overall, the number of rich in heritage vocabulary Nguyen Nghiem pretty Nom modest, but the quality and value of the content, of the legendary art work really deserves this honor and fully studied.
Category Ball up:
This type of writing is quite authentic, guaranteed high accuracy prior to confirming the technical mark in the written legacy systems Nguyen Nghiem Nom. In the inscription system Nom (beer stone, bronze bells, wooden sea ...) of Nguyen Nghiem rest so far, the number of registered accounts for the most marbles and is also the most specific category to contribute to prove diversity and level of literary scholarship coat before the expected public art.
This type is quite diverse and presents many unique significance. It is the exact system documentation confirming the role, in order to promote and contribute talents and uphold school director, admires monarchy, honor and engrave the names of talented Nguyen Nghiem genomes for the education and training of talents for nationalism (the epitaph recommended scientific name Dr. Canh Thin [1760], the Dog [1766] ..).
The system not only contributes inscriptions dotted life, career and talent level of celebrity personality, but also valuable examples, advocated the spirit and tradition of precious family, clan or sect native village, which has not stopped efforts to take up the cause credit positive, caring worship preserve everything related to the level of his hometown celebrity. It was the most authentic document to confirm longstanding beauty of cultural and historical value in each region.
Category text books, oration:
Survive Am Bui Huy Hoang Bich in Vietnam Analects, when selecting work Typical of the genre included in the book room Le documents (documents the Le) has recruited the text quoted by the Vizier of Nguyen Nghiem behalf of King Le Hien Tong compiled and proclaimed in 1767, with the title abstain Pure carried Nations style monarch text books節制靖國公進封靖都王冊文. Essay on the book continues to be South of negotiations spare Episode 1 (A.768 / 1) to collect and publish the names "Nations abstain pioneers King book"節制靖國公進封都王冊. Thus, although to date of the original offer tribute to Lord Trinh Sam's work is no longer expected, but with a typical value of it, was a poetry of contemporary works offered. This proves that the style of life who had been handed down, digested and used as a "cultural model" to study and emulate. Because, not only writings that compliance standards compiled principle genre of style, but also demonstrates the wisdom, virtuosity of the style, classic to convey its content and meaning succinctly , the most refined.
Category poetry, literary arts
This type of writing is quite diverse and offer excellent value for all possible financial, content, art ...
In terms of diversity, Nguyen Nghiem poetry covers many quite rich content. That may be the poems praising nature, scenic country (as "The Spirit Compliance field", "Sign Huong Tich self", "Du Lake community," "Recommended Fulin self" .. .); Painting is poetry meet, studio with colleague (middle joint Gulf Military training ...); were previously used to predict effects donated by friends, honored intellectuals incense bureaucrats (like the work practice time gave Nguyen Phung Tran List Criteria, Nguyen Ba Lan ...) and also when the poems, songs praise, praise, honor a great talent now ranks somewhere in history (as two poems about the death of Lady Quan Pagoda Mr. Hoi An, as the tracks show "Kang Wang Zhao nest" in the book perhaps music program chloroplast poetry) ....
In terms of value in terms of content and art, general outline is the system of Hong Ngu poetry lay Nguyen Hy Justice reached the depth of what subtle, with the mingled with poetic harmony between art using verbal virtuosity, and unique standards. Poetry of Spring Musicians mostly associated with the very contemporary, with the inspiration of a main road workers entered the war, or even was the chaplain accompanying troops in some stage velvet, exercises (like all poem "Phoenix Painting Saison self defense mechanism," "The Spirit Compliance field" ...).
Works of his existential poetry though not comparable with many great writers at this stage in terms of quantity, but of diverse genres (poetry, music, vocabulary, history, address, oration, literature books, epitaphs, literature ...), the value of the content and quality of Nguyen Nghiem not ... inferior to the contemporary literary authors. That also contributes to demonstrate the typical value of poetry Nguyen Nghiem in prose or poetry life of Vietnam.